In Amerika en veel andere landen is er een grote campagne om het adopteren van asieldieren te prefereren boven het kopen van een kitten bij een fokker. Mensen die een kitten kopen bij een fokker wordt veelal een schuldgevoel aangepraat, omdat er nog zoveel asieldieren ‘te redden’ zijn. Hoewel deze campagne erg sympathiek lijkt voor de kat, los je hiermee de onderliggende oorzaken niet op.
Er is natuurlijk niks mis met een kat uit het asiel adopteren. Maar de bijbehorende zin “don’t shop” suggereert dat het “fout” is om een kitten te kopen. Waarom kunnen deze twee niet naast elkaar bestaan? Er zijn mensen die graag een kat uit het asiel adopteren en er zijn weer andere mensen die heel bewust een zorgvuldig gefokt kitten kopen. Dit zijn twee verschillende doelgroepen die elk bewust een keuze maken waar een kat vandaan te halen. Waarom is het ene maatschappelijk gewenst en het andere niet?
Waarom beland een kat in het asiel?
Door mensen die ondoordacht of impulsief een kat aanschaffen. Veel mensen beseffen niet wat er bij de verzorging van een huisdier komt kijken. Door allerlei redenen blijkt de kat niet te passen bij hun leven. Of hun levensomstandigheden veranderen waardoor de kat er niet meer bij past. Dit is wel gebleken uit de coronacrisis waar mensen massaal een kat (of hond) adopteren uit de asiels. Om vervolgens nog geen jaar later deze dieren massaal weer af te staan aan een asiel.
Deze mensen maken bij een verantwoordelijke fokker geen kans op een kitten. Maar wel bij anderen die het niet zoveel uitmaakt waar een kitten terecht komt.
De kat vertoont gedragsproblemen zoals agressie of angst, is onzindelijk, vecht met andere huisdieren, of heeft een medisch probleem wat te complex is voor de mensen waar de kat woont.
Slechte socialisatie doordat de kittens te vroeg het nest verlaten. Doorgaans het geval bij oeps-nestjes, gelegenheidsnestjes en nestjes gefokt door broodfokkers die zonder stamboom fokken.
Er is vooraf niet goed gekeken of een kitten goed bij de al aanwezige katten zou kunnen passen.
Stel je eens voor dat de makers van deze campagne hun zin krijgen en iedereen voortaan gaat adopteren in plaats van een kat kopen. Wat zijn de gevolgen? Fokkers die zullen hun kittens niet meer kwijtraken en zijn genoodzaakt te stoppen met hun fokprogramma’s. Dit betekent dat de diverse rassen zullen uitsterven en alleen nog maar huiskatten zullen overblijven. Nieuwe kittens zullen alleen worden geboren uit ongecastreerde, vrij rondlopende katten. Kittens worden weggegeven omdat ze deze niet kunnen verkopen. Vaak al met 8 weken of vroeger waardoor ze onvoldoende gesocialiseerd zijn (dit zijn de asielkatten van de toekomst). De huisjes waar ze terechtkomen daar wordt niet te streng op geselecteerd omdat mensen allang blij zijn dat ze de kittens kwijt raken. Hele nestjes kittens worden meteen al afgestaan bij het asiel, niet altijd samen met de moeder, omdat ze de kittens zelf niet kwijtraken. Deze kittens hebben al een slechte start vanaf de geboorte. De asielen blijven volstromen, ondanks dat mensen niet meer kopen. Is dit werkelijk een oplossing voor het probleem??
Kortom de volle asielen staat helemaal los van het werk wat fokkers doen. Natuurlijk zorgen fokkers voor meer katten op de wereld. Maar fokkers zijn daarmee niet automatisch de oorzaak van overvolle asielen. Katten die zorgvuldig gefokt zijn eindigen namelijk niet in een asiel.
Waarom belandt een kat van een verantwoordelijke fokker niet in het asiel?
Een verantwoordelijke fokker kiest het gezin met zorg uit. Hij of zij let hierbij op dat een kitten niet impulsief wordt aangeschaft, dat het gezin de tijd en middelen heeft om voor een kitten te zorgen En probeert een kitten te matchen bij het gezin dat daarbij past (qua karakter), en bij de aanwezige andere huisdieren.
Een verantwoordelijke fokker laat het kitten pas verhuizen als deze minimaal 13 weken oud is (liever nog iets ouder), zodat het kitten een optimale socialisatieperiode heeft meegekregen. Kittens leren op die leeftijd nog vele belangrijke zaken, zoals omgaan met grenzen. De kans dat een kat gedragsproblemen gaat vertonen wanneer het een optimale socialisatieperiode heeft gehad, is al enorm verkleind.
Een verantwoordelijke fokker doet alles om te voorkomen dat een zorgvuldig gefokt kitten wat liefdevol is grootgebracht, straks in een asiel beëindigd. Dit is vaak ook contractueel vastgelegd in de koopovereenkomst van het kitten. Wanneer de familie om wat voor reden dan ook niet meer voor de kat kan of wil zorgen, dan helpt de fokker om een goed ander huisje te vinden. Mocht dit niet direct lukken, dan zijn de meeste fokkers ook bereid om de kat (tijdelijk) terug te nemen totdat er een geschikt huisje gevonden is.
Een verantwoordelijke fokker laat het kitten chippen en registreren voorafgaand aan de verhuizing. Dit is tegenwoordig zelfs verplicht. Ook zie je dat een verantwoordelijke fokker een gezin uitkiest die de kat niet vrij rond laat lopen maar de kat in een afgeschermde tuin of balkon van de buitenlucht laat genieten. Ook zit er meestal een fokverbod op een kitten en in sommige gevallen wordt het kitten al gecastreerd voordat het verhuist. Al deze maatregelen verkleinen de kans dat de kat later in het asiel terecht komt of dat de kat zich voortplant zonder dat dit gepland was.
Een verantwoordelijke fokker zet nooit een nestje op de wereld alleen om kittens te produceren. Een nestje heeft ALTIJD een achterliggend doel om hiermee iets waardevols aan het ras bij te dragen. Een verantwoordelijke fokker is geen vermeerderaar, maar heeft een fokdoel uit liefde voor een ras, waarbij elke combinatie zorgvuldig gekozen en gepland wordt.
Dit zijn allemaal preventieve maatregelen die er samen voor zorgen dat de kans erg klein wordt dat een zorgvuldig gefokt kitten uiteindelijk in het asiel belandt.
Hoe zou dan wel het probleem van overvolle asielen opgelost kunnen worden?
Het fokken van katten alleen overlaten aan geregistreerde fokkers. Gelegenheidsnestjes door particulieren niet langer toestaan. Dit zou niet alleen de asielen helpen, maar ook de gezondheid van diverse kattenrassen.
Katten niet vrij buiten laten lopen wanneer ze niet gecastreerd zijn. Dit om ongeplande nestjes kittens te voorkomen.
Het wettelijke minimum termijn waarop een kat mag verhuizen verhogen van 7 weken naar 13 weken. Dit om te zorgen dat een kitten goed gesocialiseerd is en lange tijd met de moeder heeft kunnen doorbrengen. Hierdoor is er later minder kans op gedragsproblemen, wat een van de grootste oorzaken is waarom een kat in het asiel belandt.
Voorlichting geven aan mensen die een huisdier willen aanschaffen. Een goede voorbereiding is belangrijk om impulsaankopen te voorkomen. Er komt veel verantwoordelijkheid kijken bij het houden van een huisdier. Een huisdier neem je voor je hele leven en niet voor even.
Waarom deze campagne “adopt don’t shop” niet transformeren naar “Adopt or shop wisely”. “Shop wisely” door een kitten te kopen bij een verantwoordelijke fokker, die een goed gesocialiseerd kitten verkoopt op een leeftijd van minimaal na 13 weken en waarvan de achtergrond bekend is en de ouderdieren getest zijn. Verantwoordelijke fokkers voorkomen dat katten in het asiel belanden en zo zorgen zij er samen met de dierenasielen voor dat elke kat een zo fijn mogelijk leven krijgt. Deze twee trekken allebei een andere doelgroep aan en kunnen prima naast elkaar bestaan en elkaar versterken.